Molen E

Strijkmolen E langs de Raaksmaatboezem werd in 1630 gebouwd om samen met de naastgelegen molens het water afkomstig van verschillende polders, waaronder het Geestmerambacht en de Heerhugowaard, af te malen naar de Schermerboezem.

In 1844 werd het scheprad vervangen door een horizontale vijzel. Deze is later door een normale, hellende vijzel vervangen. Wel was afwijkend dat hij t.o.v. de waterlopen met een hoek van 45 graden lag.

In 1941 verloren de strijkmolens hun functie doordat de Raaksmaatboezem gemeengelegd (verbonden) werd met de Schermerboezem. De molens werden buiten bedrijf gesteld en een aantal werd afgebroken. Omdat molen A was afgebroken werd molen E seinmolen, de resterende acht molens werden als woning verhuurd. Gedraaid werd er nauwelijks.

De laatste echte molenaar op molen E was de heer Koning, daarna werd de molen dik vijftig jaar bewoond door de familie Schoenmaker die nog enkele jaren seingever was. Deze families woonden allen alleen op de begane grond, later heeft de heer Schoenmaker met sloophout een slaapkamertje voor zijn dochter getimmerd op de eerste zolder.

Van de molens van de Zes Wielen heeft Strijkmolen E het langst moeten wachten op herstel. Enige jaren stond deze met kaalgezette roeden te wachten op betere tijden. Maar ook met deze molen kwam het goed: op 4 februari 2008 werd via een gat in de kap een nieuwe koningspil geplaatst; vervolgens werden de gerepareerde roeden weer gestoken; inmiddels zijn die opgehekt en kan de molen weer draaien. In de molen werd een geheel nieuwe woning (in oude stijl) getimmerd met gebruik van de originele oude kleuren die na onderzoek naar boven kwamen.

Het riet op de kap werd, mede als gevolg dat er om de nieuwe koningspil te laten passeren een gat in was gemaakt, geheel vernieuwd. In tegenstelling tot de andere strijkmolens hoefden de roeden niet te worden verlengd; wèl zijn de hekkengaten bijgehakt voor een betere zeeg. Op 29 november 2008 kon de molen voor het eerst sinds mensenheugenis echt weer rondgaan.

Bij de vervijzeling van deze molen, die plaatsvond in de tweede helft van de 19e eeuw, is de bestaande schepradwaterloop deels gebruikt. De vijzel zat dan ook onder een hoek in de molen en de waterloop maakt een knik. Deze waterloop is, zonder vijzel, in behoorlijke staat onder de molen aanwezig. Al zeer lang geleden werd de stutvang gewijzigd in een Vlaamse vang, maar in het linkervoeghout is de stutkast is nog altijd te zien.

Na het vertrek van de familie Schoenmaker zijn op de tweede zolder delen van de oorspronkelijke betimmering terug gevonden waar onder paneeldeuren en de schouw. Hierdoor werd het interessant om de molen naar authentiek voorbeeld te restaureren. In 2009 werd het interieur van de molen door de gebroeders Witteman gerestaureerd in de staat van voor 1941. De benedenruimte is aan de hand van foto’s uit vroeger tijden nagebouwd. Sinds de restauratie is ook de tweede zolder als woonruimte ingericht met een badkamer en twee slaapkamers.

Over de restauratie is door A. de Vos van de MSA e.o. een prachtige “special” geschreven, met uitleg over de oorspronkelijke staat van de molen en met een gedetailleerde beschrijving van het strippen van het interieur tot het weer opbouwen van het huidige interieur. Dit alles geillustreerd door de oude voorbeeldfoto’s, foto’s van tijdens de restauratie en foto’s van het eindresultaat. Deze “overdruk” is bij Strijkmolen E te koop, onder andere op Nationale Molendag, elk tweede weekend in mei.

De gebroeders Witteman hebben in 2012 een nieuwe molenschuur gebouwd in de stijl die bij het
Hollandse landschap past, sober en ambachtelijk. Hiermee is het restauratieproject van Molen E afgerond.

Wij konden dit project realiseren door subsidie en donaties.
Wij bedanken:
– het Coöperatief ledenfonds van de Rabobank Alkmaar en Omstreken;
– het fonds de Jonge Arnoldus,
– het Taqa cultuurfonds,
– het Prins Bernhardfonds,
– het VSB fonds,
– S.N.S Real, VAGWW Utrecht-NH,
– M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting,
– Energie service Alkmaar,
– Huisvuil centrale Alkmaar,
– en de trouwe schare donateurs.

– op de open molendagen in mei en de monumentendag in september kunt deze molen en schuur bezichtigen.

Onderstaand de link naar de nieuwsbrief van de Gemeente Alkmaar afdeling monumentenzorg en archeologie over de restauratie in 2008:

http://www.alkmaar.nl/gemeente/webcms/site/gemeente/product/stadsont/bouwen/files/p 26678.pdf

Klik hier voor meer informatie over Molen E
( u komt dan op de website van de Molendatabase.nl )

Molenaar: Ruud van den Aakster
Molenkade 9, 1829 HZ Oudorp

Tel.: 06-20014082
Mail: ekster@live.nl

Strijkmolen E in Google Maps