Jaarverslag Molenstichting Alkmaar e.o. 2021

De impact van de Covid 19 pandemie was groot. Beperkende maatregelen hadden dan ook wederom in 2021 een negatieve invloed op het maatschappelijk en economisch verkeer alsmede het beroep op de zorg. .

Het gevolg hiervan was dat een aantal van de jaarlijks terugkerende molen events en bijeenkomsten niet door konden gaan. Dan wel in een beperkt aantal gevallen in een afgeslankte vorm /onlineversie werden gepresenteerd.
In de loop van het jaar kwam de pandemie echter meer onder controle. Met als gevolg versoepeling van getroffen maatregelen waardoor een aantal events uiteindelijk toch plaatsvonden.

Naast het gebruikelijke en reguliere onderhoud van onze 7 molens had MSA dit jaar vooral te maken met de voorbereiding van een aantal grote projecten. Het overzicht van de diverse werkzaamheden is terug te vinden in het verslag van de werkgroep “molen onderhoud” onder verantwoordelijkheid van bestuurslid Andreas de Vos en Gerard Liefting.
Het reguliere onderhoud van onze molens vindt plaats aan de hand van de inspectie uitkomsten, subsidie criteria -en toezeggingen. Doch ook op ad hoc basis op initiatief en in overleg met de betrokken molenaars.

Wijzigingen bestuur

Er vonden in 2021 geen wijzigingen plaats in het bestuur;

Samenwerking MSA met Schermer Molen Stichting en Gemeente Alkmaar.

Beide stichtingen hebben een groot deel van hun molens staan binnen de grenzen van de gemeente Alkmaar. Gelet op onze gezamenlijke kern taken (namelijk het behoud en beheer van monumentale molens) vindt zo nodig overleg plaats over onderhoud, restauratie en mogelijke betrokkenheid bij gemeentelijke initiatieven op het gebied van culturele en recreatieve zaken. Zoals monumenten dag, erfgoed platform, nationale molen dag, omgeving visie etc.

Procedures en lopende projecten

• Subsidie aanvragen voor het reguliere onderhoud en de instandhouding van onze molens overeenkomstig de SIM procedures (voor de periode 2019-2024) . Inmiddels afgerond met de medewerking van van Reeuwijk: de instandhouding plannen voor de komende 6 jaar met bijbehorende inspectie voor al onze 7 molens zijn ingediend.
• Besprekingen en onderhandelingen met de Gemeente Bergen inzake de overname van de Philisteinse molen in Egmond en de molen Kijkduin in Schoorl werden beëindigd. Onder druk van een aantal partijen in de gemeenteraad – er was belangstelling vanuit de particuliere hoek – heeft de Gemeente Bergen echter besloten de 2 molens vooralsnog niet te verkopen. MSA blijft als geschikte overnemende partij genoteerd staan, mocht de Gemeente Bergen alsnog besluiten beide molens af te stoten.
• Molenkade/kanaal Omval-Kolhorn: Omvangrijk damwand /oeverherstel project aan de Molenkade met als opdrachtgever de Provincie Noord Holland . De slechte condities van de oever, impact van de herstelwerkzaamheden voor de 4 molens zijn besproken met MSA; de molenaars waar nodig betrokken bij de uitvoering. De werkzaamheden zijn gestart in het 4e kwartaal en zijn succesvol voltooid medio dit jaar.
• Ambachtsmolen te Oudorp: noodzaak tot herstel van de al eerder vastgestelde verzakking van de beschoeiing.
  De oevers zijn inmiddels hersteld. De kosten- uiteindelijk iets meer dan oorspronkelijk begroot en helaas niet subsidiabel – komen voor onze rekening.
• Kruiswieken/roeden vervanging project t.b.v. molens(molen B,D en E alsmede aansluitend tbv de Ambachtsmolen ) Voor al deze 4 molens geldt dat bij toepassing van leeftijd criteria de roeden de komende jaren op enig moment vervangen zullen moeten worden. Het project staat voor een aanzienlijke investering. Met van Reeuwijk en mogelijk betrokken molen makers (Poland) en potroeden fabrikant Vaags zijn er pro forma offertes uitgewerkt. Op basis hiervan werden de noodzakelijke aanvragen voorgelegd bij een aantal potentielesubsidieverstrekkers. Inmiddels zijn de benodigde toezeggingen ontvangen van o.a. de Provincie Noord Holland – Prins Bernhard Cultuur Fonds -Hendrik Muller- en het Molenfonds van De Hollandsche Molen (DHM). (Bankgiroloterij)
  De noodzakelijke vervanging van de roeden werd al eerder uitvoerig besproken met DHM in 2019. December 2020 werd het project wederom uitgebreid gepresenteerd. Waarbij ook het historisch perspectief van dit project en de keuze van pot roeden aan de hand van een 2 tal studies (Historie strijkmolens en Roeden van de strijkmolens) nog eens werd onderstreept. Met de invulling van een groot deel van de benodigde financiering heeft de aanbesteding plaatsgevonden en kon uiteindelijk ook het contract worden ondertekend. Het ligt in de bedoeling om gezamenlijk (met enkele van onze geïnteresseerde molenaars) een bezoek de brengen aan de ambachtelijke producent van de gepotte roeden Vaags.
  Ambachtsmolen: gebleken is dat het zekerstellen van de benodigde financiering/subsidies voor een dergelijk project nou eenmaal veel tijd met zich meebrengt, wordt ook de vervanging van de wieken van de Ambachtsmolen voorbereid.
• mogelijke overname van het dieselgemaal in Alkmaar (bij de Vondelstraat)
  Oriënterende gesprekken hebben plaatsgevonden met de huidige eigenaar van het gemaal gebouw, nl. de woningbouwvereniging Van Alckmaer en Adapt. MSA ziet echter af van de overname, omdat zowel het object als het managen van de betrokken vrijwilligers, onvoldoende aansluiten bij de doelstellingen en capaciteit van MSA
  Varnerbroekermolen: Op initiatief van het waterschap werden de dijken aan de vaart in de polder naar het Maalwater opgehoogd tot het nieuwe peil.
  Molenbiotoop: de nieuw/hoog bouwactiviteiten binnen de gemeente Alkmaar zijn legio en hebben op diverse locaties impact op de molenbiotoop. De Molenfederatie heeft een molen consulent aangesteld (Evert Verhoeven) die wanneer nodig ook voor biotoop problematiek ingeschakeld kan worden. Overigens is het de bedoeling dat de Molenfederatie deze problematiek historie, wetgeving en praktijk, gaat aankaarten bij de diverse gemeentes.

OVERIGE Activiteiten en betrokken partijen

Zoals eerder aangegeven hebben de corona beperkingen tal van bijeenkomsten en vergaderingen online plaatsgevonden.

• Het bestuur heeft zo’n 8 keer vergaderd;
• Noord Hollandse Molenfederatie: algemene leden vergadering vond plaats online .
• De traditionele molen contact dag op initiatief van de Hollandse Molen Federatie ging overigens wel door: op 3 oktober in de Grote Kerk met de gemeente Alkmaar als gastheer, Tevens lancering van het studie boekwerk “Zonder wind draait de mollen niet” een goede leidraad voor alle betrokken bij toekomstige biotoop discussies.
• Vereniging De Hollandsche Molen (DHM), de nationale belangen behartiger van alle molens in Nederland is een belangrijke partij voor wat betreft het toewijzen van beschikbare fondsen ( o.a gelden Bankgiro loterij en overheid ). Jaarlijkse leden vergadering vond wederom in Amersfoort plaats.
• de gemeente Alkmaar via haar z.g. “erfgoed platform” activiteiten en bijeenkomsten en haar betrokkenheid bij de Nationale Open Monumenten dag, welke ook dit jaar weer met een uitvoerig programma en locaties plaatsvond:. Traditioneel was MSA met een stand aanwezig in de Grote Kerk en ook de meeste van onze molens waren betrokken of open op deze dag.
• naar aanleiding van een autobrand bij Molen E zegde de Gemeente Alkmaar toe het toezicht te verbeteren mbv camara’s. Niet duidelijk is of de Gemeente Alkmaar de Molenkade als vuurwerk vrije zone zal weten te bestempelen. Afwachten wat het besluit wordt, doch blijkbaar is vooralsnog weinig support van de rijksoverheid te verwachten.
• MSA is opgenomen in de Goede Doelen Gids, waarin de doelstellingen van onze stichting en de mogelijkheid tot support onder de aandacht van een groter publiek worden gebracht. Helaas vond een netwerkbijeenkomst in het Afas stadion geen doorgang vanwege Covid beperkingen.

Als bestuur bedanken wij natuurlijk onze 7 vrijwillige molenaars en hun partners hartelijk voor hun inzet en tijd besteed aan ondermeer :
– het onderhoud van de molens en erven
– alsmede voor de overlast als gevolg van werkzaamheden aan de molens en herstel oevers en beschoeiing.
– hun betrokkenheid bij de jaarlijkse molen events (zoals o.a. Nationale Molen dag – Monumenten dag – Molencontactdag).
Voor een meer gedetailleerde opsomming van de activiteiten van onze molenaars wordt verwezen naar hun eigen jaarverslagen.

Wederom vanwege Covid maatregelen waren we helaas niet in de gelegenheid op enig moment dit jaar met z’n allen-molenaars, partners en bestuur –onze de jaarlijkse nieuwjaar bijeenkomst te houden. Gelet op de vooralsnog positieve ontwikkelingen en het loslaten van allerlei beperkende maatregelen, gaan we er echter vanuit dat begin 2022 deze traditionele bijeenkomst wel zal plaatsvinden.

Financiën:

Het beheer (onderhoud en restauratie activiteiten) van de 7 rijks monumenten molens waarvoor Molen Stichting Alkmaar verantwoordelijk is, kan niet zonder de structurele steun van de overheid (Rijk-Provincie en de Gemeente) en de support van “goede doelen” instellingen en sponsors. Waaronder de Bankgiro loterij via DHM, de bijdragen van onze donateurs en bedrijfsleven.

Naast het regulier jaarlijkse onderhoud zijn ook de restauratie werkzaamheden aan onze molens een continue proces. De benodigde financiering van deze soms zeer kostbare restauratie projecten vindt veelal plaats door een combinatie van de ter beschikking staande subsidies (evenwel slechts voor een deel en veelal tot een maximum bedrag ) dan wel via sponsors . Doch ook voor een deel ten laste van de opgebouwde reserves. Zoals gezegd niet alles is subsidiabel en is inbreng van eigen middelen vereist. Soms worden we geconfronteerd met verrassingen zoals de niet subsidiabele kosten van het noodzakelijk herstel van de beschoeiing bij de Ambachts molen
In dit verband is het goed te vermelden dat we het met de Gemeente Alkmaar best hebben getroffen voor wat betreft hun jaarlijkse commitment naar onze molens. En dat zelfde geldt ook voor de Rabobank met haar clubkas acties
Echter het maatschappelijk belang van onze molens voor de regio mag zeker niet onvermeld worden en het is lastig daar een prijskaartje aan te hangen. Daarom is het wel zo goed om juist in deze tijd de jaarlijkse kosten van beheer, onderhoud en restauratie van onze 7 molens te verantwoorden t.o.v. de verschillende inkomstenbronnen ( sponsoren en subsidie verstrekkers) En derhalve de financiële gang van zalen transparant te presenteren..

Het financiële verslag (in de vorm van een balans, exploitatierekening en toelichting ) over 2021 is terug te vinden op onze website .
Op basis van de beschikbare en inzichtelijke boekhouding over dat jaar en aan de hand van de mutaties bank saldi is vastgesteld dat het financieel verslag over 2021 een correct beeld geeft van alle inkomsten en uitgaven over het afgelopen jaar.

Namens het bestuur willen wij dan ook onze penningmeester Simon Swart bedanken voor niet enkel de gedegen boekhouding, doch ook voor het gezonde financiële beleid van MSA . Mogelijk gemaakt vanwege zijn kennis van de relevante subsidie bronnen en netwerk van sponsoren. En natuurlijk ook dank richting mijn andere collega’s bestuursleden voor hun enthousiaste bijdragen en goede samenwerking binnen in het dagelijkse bestuur van MSA. Zoals Andreas de Vos gezamenlijk met Gerard Liefting verantwoordelijk voor het onderhoud en restauraties van onze molens . Alsmede Cees Stam verantwoordelijk voor de media sponsoracties en nieuwe donateurs.

Ook zijn wij voor het afgelopen jaar veel dank verschuldigd aan onze secretaris Imre Revers. Tot ons groot verdriet hebben wij echter van Imre in 2022 afscheid moeten nemen vanwege zijn zeer plotseling overlijden in Italië. Wij gaan hem dan ook zeker missen als markante, zeer toegewijde en humor volle secretaris van onze stichting.

Paul Zaman, voorzitter